De kerk van de toekomst is een kerk voor mensen
Verslag 24 mei 2024
De laatste week van het practicum in de Evangelisch-Reformierte Kirchgemeinde in Olten is aangebroken.
Het zal een week van reflectie worden met een aantal predikanten en sociaal-diaconale medewerkers. Een maand meelopen gaat altijd sneller dan je denkt.
Woensdag 15 mei heb ik voor een groep predikanten en sociaal-diaconale medewerkers uit de regio Solothurn een lezing gehouden over het werk als diaconale predikant in Elst. De drie speerpunten, nl: armoede, vluchtelingen en eenzaamheid heb ik behandeld en een eerste evaluatie gegeven. Daarna was er alle ruimte voor gesprek en discussie. In het gesprek bleek dat de kerken hier met een stevige transitie bezig zijn. De kerkgang neemt, net zoals in Nederland en andere Europese landen terug, maar de behoefte aan persoonlijke ontmoetingen tussen mensen is aan het groeien. Als jongeren, of jong volwassenen iets willen leren over het christelijk geloof dan kiezen ze eerder voor het beluisteren van een podcast of you-tube college dan dat ze naar een kerkdienst gaan. Ze hebben behoefte aan de ontmoeting met andere mensen die in dezelfde levensfase zitten en daarover willen praten. Er wordt beleid ontwikkeld om in de toekomst minder kerkdiensten aan te bieden en meer ontmoetingen te organiseren. Zo worden er bijvoorbeeld op zaterdagochtenden ontmoetingen georganiseerd voor jonge ouders die willen spreken over opvoeding. De kerk biedt gespreksponderwerpen en tegelijkertijd een oppas voor de kinderen. Verder wil de kerk zich meer gaan bezighouden met sociaal maatschappelijke thema’s als armoede en eenzaamheid. Dit zijn plannen die door veel kerken wel worden omarmd, maar nog lang niet in concrete stappen zijn uitgewerkt. De ene kerk is hier verder mee dan de andere.
In de kerk te Olten is men al langer bezig met een transitie van een kerk die meer naar binnen is gericht naar een kerk die zich ook naar buiten wil richten. ‘Bidden en werken’, ‘vieren en dienen’; kortom: ora et labora, zogezegd. De grootste kerk, de Friedenskirche wordt in het toekomstplan afgestoten en er zullen meer sociaal-diaconale activiteiten worden georganiseerd. Het is een toekomstvisie die duidelijk wil inzetten op mensen en niet op het in stand houden va kerkgebouwen. In alle gesprekken wordt duidelijk dat niet iedere predikant, gemeentelid of kerkenraadslid zover is. Kerkzijn blijft een proces. Voor mij is steeds duidelijker geworden dat de kerk ook in Nederland zich in een proces van omvorming bevindt, maar dat dit een proces is dat tijd kost. Daarnaast is de kerk een vrijwilligers organisatie waar mensen met verschillende ideeën en verwachtingen een plek hebben. Je kunt processen niet forceren ze gaan hun gang. Wel wordt voor iedere kerkgemeenschap steeds duidelijker dat de kerk ook, of juist de taak heeft om gemeente van Christus te zijn in een zich veranderende samenleving. De kerk van de toekomst, is net als de eerste christengemeente een kerk voor mensen. Navolgers op de weg van Christus.
Op eerste Pinksterdag hebben Karin en ik een viering bijgewoond in de Friedenskirche. Het was een gezamenlijke viering van alle kerken in Olten. Het koffiedrinken na de viering was net zoals in Elst bijna even belangrijk als de viering.
Tenslotte nog even een paar opmerkingen over een de sociaal-diaconale organisatie ‘WG-Treff’ in Olten. Deze organisatie is 20 jaar geleden ontstaan vanuit verschillende christelijke kerken, reformierte als evangelische. Het is begonnen als een woongroep voor mensen die een afstand hebben tot de samenleving; vandaar de naam: WG, Wohn Gemeinschaft. Vandaaruit zijn verschillende andere initiatieven gegroeid zoals een restaurant dat gerund wordt door mensen met een ‘beperking’ en verder een organisatie die mensen helpt met het vinden van werk door ze sollicitatie trainingen te geven en stageplekken organiseert in allerlei bedrijven. Ook helpt ze kleine ‘start-ups’ van de grond te tillen. De organisatie is flink gegroeid en heeft uitstekende contacten met de burgerlijke overheid en krijgt daar nu ook subsidie van. Het is voor mij een goed voorbeeld op wat voor manier kerken sociaal diaconaal actief kunnen zijn in een moderne maatschappij. Hun doelstelling is als volgt: Ieder mens moet geaccepteerd worden en in staat zijn om zijn of haar potentieel te ontwikkelen en te leven. Mensen komen bij ons op de eerste plaats. Wij handelen deskundig, individueel en persoonlijk. De vereniging WG Treffpunkt is politiek onafhankelijk en onze houding is gebaseerd op christelijke waarden.
Komende woensdagmiddag gaan we nog op bezoek naar café Kiev. Een ontmoetingsplek voor Oekraïners in Olten dat is opgezet door de kerk. Daarnaast dus nog een aantal evaluerende gesprekken.
Kortom: een boeiende en inspirerende ontmoeting hier in Olten. Bijzondere ervaring om met mensen die zich geïnspireerd weten door Christus ook de weg van deze profeet te gaan. Ieder op zijn of haar eigen manier.
Het goede
Jeroen Jeroense
