Hoe komt het dat we Jezus als een profeet mogen zien
Komt dat door Jezus zelf, of door de leerlingen , de omgeving , de eerste christengemeenten de auteurs van de evangelies en andere NT -auteurs?
Jezus zelf
Hoe ziet Jezus zichzelf ? Jezus verwijst naar zichzelf impliciet als profeet in Lucas 13:32- 34), Daar antwoordt Jezus de Farizeeën, die hem vertellen dat Herodes hem wilde vermoorden : ‘Zeg tegen die vos “Let op, Ik drijf demonen uit en vandaag en morgen genees Ik mensen, en op de derde dag bereik Ik de voltooiing.” [33]
Maar Ik moet vandaag en morgen en de volgende dag op weg blijven, want een profeet hoort niet om te komen buiten Jeruzalem – [34] Jeruzalem, Jeruzalem, jij die de profeten doodt en stenigt wie naar je toe zijn gestuurd! Hoe vaak heb Ik je kinderen niet bijeen willen brengen zoals een hen haar kuikens onder haar vleugels hoedt, maar jullie hebben het niet gewild.
Zo ook in Mattheüs 13 ,57 bij zijn optreden in Nazareth: En ze namen aanstoot aan Hem. Maar Jezus zei tegen hen: ‘Een profeet wordt overal erkend behalve in zijn vaderstad en in zijn eigen familie.’
In het Lucasevangelie verheldert Jezus wie Hij is in het Emmaus -verhaal met de woorden in 24,27 : : ‘Hebben jullie dan zo weinig verstand en zijn jullie zo traag van begrip dat jullie niet geloven in alles wat de profeten gezegd hebben? 26Moest de Messias al dat lijden niet ondergaan om zijn glorie binnen te gaan?’ 27Daarna verklaarde Hij hun wat er in al de Schriften over Hem geschreven stond, en Hij begon bij Mozes en de Profeten.
Jezus' omgeving
In zijn omgeving wordt Jezus algemeen beschouwd als en profeet (zoals Marcus 6:15 die getuigt vanuit reacties als ‘Het is Elia,’ en weer anderen zeiden: ‘Hij is een profeet zoals die er vroeger waren.’
"Toen de mensen het wonderteken dat hij gedaan had, zagen, zeiden ze: ‘Hij moet wel de profeet zijn die in de wereld zou komen.’ " (Johannes 6:14, En in Mattheüs 21:11 lezen we : Toen Jezus Jeruzalem binnenging, raakte de hele stad in rep en roer. ‘Wie is die man?’ wilde men weten. 11Uit de menigte werd geantwoord: ‘Dat is Jezus, de profeet uit Nazareth in Galilea.’
De leerlingen
De leerlingen geven als antwoord op de vraag van Jezus “ wie zeggen de mensen dat ik ben? “De mensen zeggen: u bent een van de profeten (Marcus 8, 27-35) Jezus leerlingen beschouwen Jezus als zodanig (Lucas 24:19; Op weg naar Emmaüs antwoorden leerlingen op Jezus vraag wat er in Jeruzalem gebeurd is : ‘Wat er gebeurd is met Jezus van Nazaret, een machtig profeet in woord en daad in de ogen van God en van het hele volk
Handelingen 3:22) zegt Petrus’ in zijn toespraak tot het volk : Mozes heeft al gezegd: “De Heer, uw God, zal in uw midden een profeet zoals ik laten opstaan; luister naar Hem en naar alles wat Hij u zal zeggen. ”…………U bent de erfgenamen van deze profeten, en van het verbond dat God met uw voorouders heeft gesloten toen Hij tegen Abraham zei: “In jouw nageslacht zullen alle volken op aarde gezegend worden.” 26God heeft zijn dienaar allereerst voor u laten opstaan en Hem naar u gezonden om ieder van u die zich afkeert van zijn slechte daden
Waarom kunnen we Jezus een profeet noemen?
Is Jezus zich bewust van de situatie waarin hij zich bevindt ?
Is dat omdat hij tijdens zijn leven duidelijk aangeeft dat Hij veel zou moeten lijden en uiteindelijk sterven , en op de derde dag verrijzen en dat Hij spreekt over de toekomst het einde der tijden Mattheüs 25 met de bekende woorden “ wat ge aan de minste der mijnen hebt gedaan hebt ge aan mij gedaan,; Marcus 13 en Lucas 21 spreken over de val van Jeruzalem en de komst van de mensenzoon ; - of is dat meer de interpretatie van de evangelisten als bemoediging voor de christenen van zijn tijd, die te maken hadden met vervolging. -
Jezus in zijn woorden en daden?
Jezus levend in de lijn van profeten in het Joodse verhaal van God met ons mensen Daar wordt profeet gezien als een door God geroepene die namens God spreekt. Hij geeft aan hoe je oprecht bent in de ogen van God en de mensen.
Jezus die als een profeet namens God zegt waar het op staat. Een profeet die de vinger legt op de wonde van het onrecht dat mensen elkaar aandoen; Een profeet die er op wijst wie wij als mensen zijn zoals door God bedoeld.
Dan verwoordt hij Gods beloften van zegen en geluk. Hij kan ook een concrete situatie aanklagen. Hij roept dan op om die te veranderen, en om te keren vanuit Gods droom over de wereld.
Kritiek geven op maatschappelijk en godsdienstige gedrag leidt dan vaak tot vervolging en afwijzing denk aan o.a. de profeet Amos Jeremia.
Dit is ook in Jezus leven herkenbaar als “” verkondiger en getuige van Gods genade.”
Jezus beschouwt zich als door God geroepen
- 1.In het verhaal van Jezus als 12-jarige in de tempel wordt duidelijk hoe hij leeft vanuit zijn Vader: : Weten jullie dan niet dat ik bij mijn vader moet zijn? Een bijzondere aanduiding omdat dit verhaal in L.c. 2 ,49 de betekenis van zijn later optreden al aangeeft…
- Zoals in het verhaal in Lucas, Mattheus Marcus waar familieleden proberen Jezus van zijn taak af te houden: en dan te horten krijgen:
“Mijn moeder en broers zijn degenen die naar het woord van God luisteren en ernaar handelen - In het Johannes evangelie vinden we meerdere getuigenissen zoals: ‘Wat Ik onderwijs heb Ik niet van mijzelf, maar van Hem die Mij gezonden heeft.’Joh.7,16
- Jezus vanuit zijn jeugd meegegroeid in de Joodse traditie komt bij Johannes de Doper. Een profeet die oproept tot bekering met daarbij behorende doop. Vanuit zijn besef wie God voor hem is, -een God die ruimhartig barmhartig is en solidair met alles wat kwetsbaar is en wezenlijk daarmee verbonden- gaat Jezus aan de kant staan van hen die als zondaar getekend zijn . Met hen is hij solidair op hen weet zich betrokken … En die keuze wordt door een Stem bevestigd die hem Zoon noemt : Jij bent mijn liefste Zoon een mens naar mijn hart Lc3,22
En vanuit die bevestiging bij zijn doop gaat Jezus op pad. en verkondigt:
Kom tot inkeer,’ zei Hij, ‘want het koninkrijk van de hemel is nabij!
Voorafgegaan door de verwijzing naar Jesaja 8,23-91
[14] Zo moest in vervulling gaan wat gezegd is door de profeet Jesaja: [15] ‘Land van Zebulon en Naftali, gebied aan het meer en aan de overkant van de Jordaan, Galilea van de heidenen, luister: [16] Het volk dat in duisternis leefde, zag een schitterend licht, en zij die woonden in de schaduw van de dood werden door het licht beschenen.’
0ok hier weer de vraag is de keuze va n Jesaja’s woorden de keuze van Jezus zelf of zijn leerlingen die Jezus relatie met de profeten wilden illustreren
Vraag : Betekenis van Jezus doop en de betekenis van de doop als christen om ook profetisch in de wereld te staan ?
Jezus als profeet gezien zijn profetisch handelen in woord en daad
Illustratief in deze het verhaal van Jezus in de Synagoge te Nazareth
Jezus leest daar de woorden van de profeet Jesaja 61,1-2 (eigenlijk een combinatie van Jesaja 61,1-2 en 58,6 in de Septuagintvertaling)
[1] De geest van God, de HEER, rust op mij,
want de HEER heeft mij gezalfd. Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft Hij mij gezonden,
om aan verslagen harten hoop te bieden, ontbreekt in Lucas 4,18
om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken
en aan blinden het herstel van hun zicht,
om onderdrukten hun vrijheid te geven,
19om een genadejaar van de Heer uit te roepen.’
Met daaropvolgend zijn woorden: ‘Vandaag is de schrifttekst die jullie gehoord hebben in vervulling gegaan.’
Je zou het mogen zien als zijn levensopdracht waarvan de vele verhalen getuigen over zijn woorden en zijn daden
Zijn woorden
In de lijn van de OT-profeten en Johannes de Doper klinkt ook bij Jezus de oproep tot bekering Mt. 4,17 Van toen af begon Jezus te prediken en te zeggen: Bekeer u, want het Koninkrijk der hemelen is nabijgekomen”.
Jezus’ boodschap is in wezen een oproep aan mensen om zich te bekeren, om zich tot God te keren.
Jezus spreekt met gezag bij Jezus optreden in Kafarnaüm volgens Marcus 1,22 [22] Ze waren diep onder de indruk van zijn onderricht, want Hij sprak hen toe als iemand met gezag, en niet zoals de Schriftgeleerden.
Een ander kenmerk van Jezus' optreden als profeet is dit, dat Hij strijdt tegen het uiterlijk vertoon bij de eredienst en reinheidswetten daarvoor beroept Jezus zich in Marcus 7,6 op Jesaja 29,13 : dit volk eert Mij met de lippen, maar hun hart houdt zich verre van Mij.
Kritiek op schijnheilig gedrag Mat.7,3-5
Jullie zien wél dat er een splinter zit in het oog van iemand anders. Maar jullie merken helemaal niet dat er een hele balk in je eigen oog zit! Hoe durven jullie tegen die ander te zeggen: ‘Zal ik even de splinter uit je oog halen?’, als er in je eigen oog een balk zit? Dat is heel erg schijnheilig! Haal eerst de balk uit je eigen oog. Dan kun je goed scherp zien. Pas dan kun je de splinter uit het oog van de ander halen.
Jezus klaagt de Schriftgeleerden aan Mc 12 38 2
[38] Tijdens zijn onderricht zei Hij: ‘Pas op voor de Schriftgeleerden die zo graag in dure gewaden rondlopen en eerbiedig begroet willen worden op het marktplein, [39] en een ereplaats willen in de synagogen en bij feestmaaltijden:
[40] ze verslinden de huizen van de weduwen en zeggen voor de schijn lange gebeden op. Over hen zal strenger worden geoordeeld dan over anderen!’ Een tekst die sterk doet denken aan de felle woorden van Amos over de tempeldienaren zie Amos 8[21] Ik haat jullie feesten, Ik wijs ze af, jullie samenkomsten verdraag Ik niet. [22] De brand- en graanoffers die jullie Mij brengen aanvaard Ik niet; de vetgemeste beesten van jullie vredeoffers keur Ik geen blik waardig. [23] Bespaar Mij het geluid van jullie liederen; de klank van jullie harpen wil Ik niet horen. [24] Laat liever het recht stromen als water, en de gerechtigheid als een altijd voortvloeiende beek.
Zijn daden
1. Zijn optreden in de tempel Marcus 11,1517
[15] Ze kwamen in Jeruzalem. Hij ging de tempel binnen en begon iedereen die daar iets kocht of verkocht weg te jagen; Hij gooide de tafels van de geldwisselaars en de stoelen van de duivenverkopers omver, [16] en Hij liet niet toe dat iemand voorwerpen over het tempelplein droeg. [17] Hij hield de omstanders voor: ‘Staat er niet geschreven: “Mijn huis moet voor alle volken een huis van gebed zijn”? Maar jullie hebben er een rovershol van gemaakt!’ [18]
De hogepriesters en de Schriftgeleerden hoorden wat er gebeurd was en zochten naar een mogelijkheid om Hem uit de weg te ruimen; ze waren bang voor Hem, omdat het hele volk diep onder de indruk was van zijn onderricht.
Vraag: gaat Jezus niet at al te radicaal aan de slag . Geld ook nodig voor Tempelonderhoud en diensten tot op de dag van vandaag collectes en kerkbijdrage . Jezus hier een perfectionist of enkel aanklacht tegen overdreven commercie in de tempel?
2. Aandacht voor Samaritanen :
Denk aan de parabel over de barmhartige Samaritaan waarin duidelijk wordt wat de naaste van je medemens betekent Lucas 10,29 -37;
Het verhaal in het Johannesevangelie Jezus ontmoeting met de Samaritaanse vrouw bij de put van Jacob
Genezing van melaatsen in Lucas 17,11 19 waarbij slechts een man terugkeert bij Jezus : een Samaritaan In de lijn van de OT-profeten: zo spreekt de Heer
3 In woord en daad
Marcus 9,30-37 Jezus plaatst een kind in het midden en slaat er zijn arm omheen en zegt Wie een kind opneemt in mijn naam neemt mij op………en mem die mij gezonden heeft Zijn en Gods aandacht oor al wat kwetsbaar is
Jezus en de vertwijfeling zoals profeten in het 1e Testament
Jezus die de weg gaat van de profeet met zijn twijfels in de hof van olijven en doodsangst en zij n woorden op het kruis zijn Godsverlatenheid We kunnen denken aan de vertwijfeling bij Elia in zijn conflict met de koning Achab ……. Laat mij maar sterven 1 Kon 19,4
Of bij Jeremia die zijn geboortedag vervloekt (Jer.20.14)
Maar uiteindelijk kan Jezus uitspreken: In uw handen beveel ik mijn Geest (Luc.23,46)
Samenvattend : Jezus een profeet van Gods menslievendheid als een blijvende belofte ??
John Rademakers