Introductie Emmanuel Levinas
Vorige week hebben we aandacht besteed aan Hannah Arendt. Ze was evenals Emmanuel Levinas Joods. En net als Hannah Arendt heeft de Tweede Wereldoorlog hem niet ongemoeid gelaten.
Zijn wieg stond in Litouwen, maar als 24-jarige liet hij zich naturaliseren tot Fransman. Hij ging in het leger en kwam in een krijgsgevangenkamp, toen Frankrijk door de Duitsers werd overrompeld. Vermoedelijk heeft hij het aan zijn enorme talenkennis te danken dat hij niet is vermoord.
De Duitsers konden hem goed gebruiken als tolk.
Levinas heeft nog iets gemeen met Arendt. Hij was leerling en bewonderaar van Martin Heidegger, ongetwijfeld de grootste denker uit de eerste helft van de twintigste eeuw, die desondanks eind jaren dertig het nationaalsocialisme omarmde.
Het heeft Levinas aan het denken gezet. Wat betekent het eigenlijk, dat Westerse filosofen alles willen begrijpen, dat ze alles in een systeem willen vatten. Zijn ze daarmee niet wegbereiders voor totalitaire regimes als in Rusland en China, als in het Duitsland van Adolf Hitler? Het leidde bij hem tot een grondige herbezinning op zijn eigen Joodse achtergrond. Waarbij hij het gesprek niet schuwde met andersdenkenden. Beleef het mee in de derde Filosofieviering op 11 augustus in De Grote Kerk met als thema: Wat zegt de mens over God?
Auteur Henk Minnema.
